5/23/2024
Nhiều founder khi gặp nhà đầu tư thường nghe câu hỏi:
“Startup của bạn đáng giá bao nhiêu?”
Nếu bạn không có một con số có cơ sở tài chính rõ ràng, bạn sẽ rất khó gây dựng niềm tin. Một trong những phương pháp chuyên nghiệp nhưng vẫn dễ tiếp cận để trả lời câu hỏi này chính là DCF – Chiết khấu dòng tiền.
Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từng bước để định giá startup bằng phương pháp DCF, dù bạn không có kiến thức nền về tài chính. Ngoài ra, bạn sẽ có ví dụ chi tiết với số liệu cụ thể để thực hành ngay.
DCF (Discounted Cash Flow) là phương pháp định giá một doanh nghiệp bằng cách:
Dự đoán dòng tiền mà doanh nghiệp sẽ tạo ra trong tương lai
Chiết khấu những dòng tiền đó về giá trị hiện tại
Cộng tất cả để ra giá trị của doanh nghiệp hôm nay
Trong đó:
➤ CF: Dòng tiền dự kiến của công ty trong các năm 1, 2,...,n.
➤ r: Tỷ lệ chiết khấu.
➤ DCF (Discounted Cash Flows): Các dòng tiền đã được chiết khấu, đại diện cho Giá trị của doanh nghiệp.
Tư duy đằng sau phương pháp này là:
“Tiền có giá trị theo thời gian. Một triệu đồng hôm nay có giá trị hơn một triệu đồng nhận sau 3 năm.”
Quy trình định giá bằng DCF gồm 5 bước:
Lập dự báo tài chính cho 5 năm tới
Tính dòng tiền tự do (Free Cash Flow – FCF)
Chiết khấu dòng tiền về hiện tại
Tính giá trị dài hạn (Terminal Value)
Cộng lại toàn bộ để ra định giá
Giả sử bạn đang vận hành một startup tên là FreshDrop – chuyên giao trái cây tận nhà. Bạn cần định giá startup này để kêu gọi vốn.
Dựa trên kế hoạch kinh doanh, bạn ước tính:
Năm | Doanh thu (tỷ VND) | Chi phí (tỷ VND) | EBIT (tỷ VND) |
---|---|---|---|
2025 | 12 | 11 | 1 |
2026 | 18 | 16 | 2 |
2027 | 25 | 21.5 | 3.5 |
2028 | 30 | 25 | 5 |
2029 | 35 | 29 | 6 |
EBIT = Lợi nhuận trước thuế và lãi vay
Free Cash Flow là số tiền thật sự bạn có thể “rút ra khỏi công ty” để chia cổ tức, tái đầu tư, hoặc trả nợ.
Cách tính FCF:
Giả sử:
Thuế suất = 20%
Khấu hao năm đầu = 100 triệu, tăng dần
Chi phí đầu tư (CAPEX): mua xe, kho bãi, công nghệ
Vốn lưu động tăng theo quy mô
Bảng tính FCF (đơn vị: triệu VND):
Năm | EBIT | Thuế (20%) | Khấu hao | CAPEX | Vốn lưu động | FCF |
---|---|---|---|---|---|---|
2025 | 1,000 | 200 | 100 | 300 | 150 | 450 |
2026 | 2,000 | 400 | 150 | 400 | 200 | 1,150 |
2027 | 3,500 | 700 | 200 | 600 | 300 | 2,100 |
2028 | 5,000 | 1,000 | 250 | 800 | 350 | 3,100 |
2029 | 6,000 | 1,200 | 300 | 1,000 | 400 | 3,700 |
Tiền trong tương lai không còn nguyên giá trị ở hiện tại, vì vậy cần chiết khấu.
Giả sử nhà đầu tư kỳ vọng lợi nhuận 18%/năm → r = 0.18
Sử dụng công thức:
Năm | FCF | Hệ số chiết khấu (18%) | Giá trị hiện tại |
---|---|---|---|
2025 | 450 | 0.847 | 381.36 |
2026 | 1,150 | 0.718 | 825.91 |
2027 | 2,100 | 0.609 | 1,278.12 |
2028 | 3,100 | 0.516 | 1,598.95 |
2029 | 3,700 | 0.437 | 1,617.30 |
Tổng giá trị hiện tại dòng tiền 5 năm: 5,701.64 triệu VND
Doanh nghiệp không chỉ hoạt động 5 năm, nên cần tính thêm phần giá trị từ năm thứ 6 trở đi.
Áp dụng công thức:
Giả định:
FCF năm 2030 = 3,700 × 1.03 = 3,811 triệu
Tăng trưởng dài hạn g = 3%
r = 18%
Chiết khấu về hiện tại:
Thành phần | Giá trị (triệu VND) |
---|---|
Tổng dòng tiền 5 năm | 5,701.64 |
Giá trị dài hạn (TV) | 11,117.34 |
Tổng định giá doanh nghiệp | 16,818.98 (~16.8 tỷ VND) |
Phương pháp DCF giúp bạn có một cách định giá startup bài bản, hợp lý, và có thể giải thích rõ ràng với nhà đầu tư. Nó không chỉ giúp bạn gọi vốn dễ hơn, mà còn giúp bạn hiểu sâu hơn về chính doanh nghiệp của mình.
Tuy nhiên, để kết quả đáng tin cậy, bạn cần:
Dự phóng tài chính sát với thực tế
Hiểu rõ cấu trúc chi phí và đầu tư của doanh nghiệp
Lựa chọn tỷ lệ chiết khấu phù hợp với mức độ rủi ro
Nếu bạn chưa quen với tài chính, hãy bắt đầu với file mẫu và thử tính cho chính startup của bạn.
#DinhGiaStartup #DCF #ChietKhauDongTien #Valuation #StartupVietNam #KhoiNghiep #TaiChinhDoanhNghiep #DinhGiaDoanhNghiep #DauTuStartup #KeHoachTaiChinh