5/23/2024
Trong phần 1, bạn đã hiểu vì sao phải phát triển khách hàng song song với phát triển sản phẩm.
Nhưng biết lý thuyết rồi thì bắt đầu từ đâu?
Phần 2 này sẽ hướng dẫn bạn từng bước tìm đúng người để phỏng vấn và hỏi đúng cách, để không lãng phí công sức mà vẫn thu được những insight chất lượng.
Khó nhất là bắt đầu khi bạn… chưa có sản phẩm. Vậy phải làm sao để có người đồng ý dành thời gian nói chuyện?
Earlyvangelist là người đang gặp vấn đề thực sự và rất muốn giải quyết nó.
Họ sẵn sàng nói chuyện với bạn, thử sản phẩm, và thậm chí hỗ trợ cải tiến.
Một người được gọi là earlyvangelist nếu họ:
Gặp vấn đề cụ thể
Biết rõ họ đang có vấn đề
Đã tìm cách giải quyết
Đã từng chi tiền hoặc công sức để thử
Có ngân sách hoặc khả năng chi trả cho giải pháp
Họ thích giúp đỡ người khác
Họ thấy bạn đang làm điều mới mẻ, sáng tạo
Họ muốn chính mình là người góp phần cải thiện cuộc sống
Hãy truyền đạt rõ: “Tôi đang cố xây một giải pháp giúp mọi người như bạn – bạn có thể giúp tôi hiểu thêm vấn đề không?”
Mối quan hệ cá nhân, bạn bè, đồng nghiệp
Mạng xã hội (Facebook Group, Zalo, LinkedIn...)
Các cộng đồng, forum, blog theo chủ đề
Quora, Reddit hoặc các nền tảng thảo luận mở
Chạy quảng cáo kèm form khảo sát
Quan sát đời sống xung quanh: quán cà phê, siêu thị, coworking space...
Ưu điểm: thấy rõ biểu cảm, độ tin cậy cao
Nhược điểm: khó sắp xếp, tốn thời gian, không phù hợp khi cần khảo sát nhiều người
Gợi ý: nếu được, hãy bắt đầu bằng phỏng vấn trực tiếp để hiểu thật sâu từ những người đầu tiên.
Linh hoạt về thời gian, không gian
Dễ lên lịch, dễ ghi chú
Vẫn có thể quan sát ngữ điệu và phản ứng
Phù hợp khi khách hàng bận rộn, ở xa, hoặc bạn cần phỏng vấn nhanh nhiều người.
Tốt cho khảo sát số lượng lớn
Cần kèm quà tặng, tài liệu hữu ích hoặc ưu đãi
Form nên đơn giản, dễ điền
Nên nhắc lại sau 2–3 ngày nếu không thấy phản hồi
Hai sai lầm phổ biến của startup:
Làm sản phẩm không giải quyết được vấn đề thật
Làm giải pháp không đủ hấp dẫn để người ta dùng
Phỏng vấn giúp bạn bóc tách nhu cầu ẩn giấu – đôi khi chính khách hàng cũng không diễn đạt rõ được.
Khách hàng đang sống, hành xử như thế nào?
Điều gì gây khó chịu, làm họ thất vọng?
Họ ra quyết định mua như thế nào? Dựa vào đâu?
Ngày hôm nay của bạn diễn ra thế nào?
Bạn đang dùng công cụ gì để làm việc ABC?
Nếu có một điều ước làm mọi thứ dễ hơn, bạn ước gì?
Lần gần nhất bạn làm việc ABC, bạn đã làm gì trước và sau đó?
Còn điều gì tôi chưa hỏi nhưng bạn nghĩ tôi nên biết không?
Bạn có thể kể chi tiết hơn không?
Ai là người cùng ra quyết định với bạn?
Lần gần nhất bạn mua thứ đó là khi nào? Ở đâu?
Tại sao bạn đưa ra kết luận như vậy?
Khách hàng thường không biết họ muốn gì, nhưng họ luôn thể hiện điều đó qua hành vi
Họ quen với giới hạn của mình đến mức không nhận ra đó là vấn đề
Họ không chủ động kể những thất bại cũ, nhưng bạn có thể gợi lại
Họ có thể dùng công cụ thành thạo, nhưng không hiểu bản chất nó hoạt động ra sao
Việc của bạn là lắng nghe, phân tích và hiểu điều họ không nói ra.
Tập phỏng vấn thử với người không phải khách hàng mục tiêu
Nghiên cứu kỹ người sắp phỏng vấn (công việc, độ tuổi, bối cảnh sống...)
Chuẩn bị hậu cần: giấy bút, máy ghi âm, sạc pin, không gian yên tĩnh
Chào hỏi, giới thiệu mục đích rõ ràng
Đặt câu hỏi mở
Để người được hỏi chủ động kể
Tóm tắt lại thông tin đã trao đổi
Gợi mở lần trao đổi sau (feedback MVP)
Cảm ơn họ và thể hiện sự trân trọng
Ghi chép hoặc nghe lại bản ghi âm để bổ sung
Tìm những điểm chung trong phản hồi
Nhóm câu trả lời thành các chủ đề hoặc mẫu hành vi
Tìm đúng người và hỏi đúng câu hỏi là nền tảng của phát triển khách hàng tinh gọn.
Đừng hỏi để xác nhận điều bạn nghĩ. Hãy hỏi để hiểu điều bạn chưa biết.
Khi bạn lắng nghe thật sự, khách hàng sẽ cho bạn biết phải làm gì tiếp theo.
Phần tiếp theo – P.3 sẽ hướng dẫn bạn làm gì sau khi có kết quả phỏng vấn, và cách xây dựng MVP hiệu quả, tiết kiệm nhưng đúng hướng.